Dziecko kończące przedszkole powinno…

Załączniki do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. (Dziennik Ustaw z dnia 15 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 17)

PODSTAWA-PROGRAMOWA-WYCHOWANIA-PRZEDSZKOLNEGO

 

Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej powinno umieć:

I. Obszar edukacji społecznej i moralnej

• przestrzega i nazywa w naturalnych sytuacjach wychowawczych objawów życzliwości, dobroci i koleżeństwa;
• potrafi ocenić to co dobre i to co złe, rozróżnia prawdę i fałsz;
• przestrzega zawartych umów;
• udziela pomocy tym, którzy tego potrzebują;
• rozwiązuje sytuacje konfliktowe w drodze rozmów;
• zna specyfikę pracy w wybranych zawodach;
• potrafi pracować samodzielnie i w grupie;
• jest dokładne i obowiązkowe w wykonywaniu zadań i działań, w tym również dyżurów;
• w działaniu wykazuje się odpowiedzialnością i znajomością zasad dobrego zachowania;
• rozumie, akceptuje i toleruje drugiego człowieka, zwraca się do niego twarzą w twarz;
• przestrzega kulturalnego zwracania się zarówno do dorosłych, jak i rówieśników, stosuje formy grzecznościowe (proszę, dziękuję, przepraszam, dzień dobry, do widzenia).

 

II. Obszar edukacji zdrowotnej

• zna zasady bezpiecznego poruszania się po drogach i ulicach (zna zasady ruchu drogowego dla pieszych, znaki ostrzegawcze, sygnalizację świetlną);
• przestrzega zasad bezpiecznego korzystania z narzędzi i różnych urządzeń (np. nożyczki);
• rozumie konieczność przestrzegania zakazów: zabawy zapałkami, zabawy w miejscach niedozwolonych, zabawy lekarstwami, ufania osobom nieznanym;
• zna własny adresy zamieszkania oraz numery telefonu;
• dba o zdrowie, higienę własną i otoczenia;
• potrafi postępować bezpiecznie i rozważnie;
• zna znaki drogowe potrzebne pieszemu i określone w programie zasady bezpieczeństwa dotyczące chodzenia po ulicach;
• zna i stosuje w praktyce zasady bezpiecznego poruszania się po drodze;
• zna podstawowe urządzenia techniczne i zasady bezpiecznego ich użytkowania;
• dba o swoją czystość osobistą i jest samodzielne w zabiegach higienicznych;
• jest samodzielne w samoobsłudze (całkowita samodzielność w ubieraniu się – zapinanie guzików, suwaków, sznurowanie butów);
• przestrzega zasad nieniszczenia przyrody, kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych.

 

III. Obszar edukacji ruchowej

• sprawnie chodzi w przód, w tył, po śladach;
• utrzymuje równowagę w staniu jednonóż, w podskokach, w przejściu po wąskiej przeszkodzie;
• potrafi umiejętnie wykonać przewrotu w przód;
• rzuca i chwyta oburącz (celnie);
• uczestniczy w grach i zabawach ruchowych, ćwiczeniach gimnastycznych i zabawach terenowych;
• wykonuje zadania ruchowe oraz ćwiczenia fizyczne korygujące postawę ciała;
• przestrzega reguł w grach i zabawach ruchowych.

 

IV. Obszar edukacji przyrodniczej

• rozpoznaje i nazywa owoce i warzywa (podział na owoce krajowe i egzotyczne);
• zna kilka grzybów jadalnych i trujących;
• zna wybrane gatunki drzew (drzewa i jego owoce);
• zna zwierzęta i rośliny chronione;
• zna podstawowe części rośliny (korzeń, łodyga, liście, kwiaty);
• zna różne gatunki zwierząt i występowanie ich w ekosystemach charakterystycznych dla danego gatunku (np. ryby – środowisko wodne, kozice – góry);
• zna zwierzęta domowe oraz nazwy młodych (np. krowa – cielę);
• zna zwierzęta żyjące swobodnie – egzotyczne;
• zna ptaki odlatujące i pozostające u nas na zimę;
• chętnie przebywa w naturalnym środowisku i potrafi się nim cieszyć;
• dostrzega piękno przyrody;
• zna wybrane rośliny i zwierzęta, opisuje ich wygląd, charakteryzuje warunki życia;
• obserwuje i wypowiada się na temat dostępnych zjawisk przyrodniczych;
• rozumie współzależności występujące w przyrodzie, dostrzega konieczność jej ochrony i dba o nią.

 

V. Obszar edukacji z zakresu przygotowania do nauki pisania i czytania

• dostrzega różnice i podobieństwa w ilustracjach;
• potrafi odtworzyć dany układ oraz dostrzec zaistniałe w nim zmiany;
• układa loteryjki, mozaiki, pocięte obrazki, puzzle;
• łączy kropki linią ciągłą, tworząc obrazek;
• przetwarza obraz ruchowy na obraz graficzny, rysuje znaki literopodobne;
• liczy zdania w krótkiej wypowiedzi;
• liczy wyrazy w zdaniu;
• dzieli wyrazy na sylaby;
• wyróżnia, rozpoznaje  powtarza głoski;
• dokonuje analizy i syntezy dźwiękowej słów.

 

VI. Obszar edukacji w zakresie rozwijania mowy i myślenia

• wypowiada się na tematy związane z bezpośrednim przeżywaniem, doświadczaniem, treścią słuchanego utworu literackiego lub oglądanego widowiska;
• potrafi na pamięć recytować wiersze i fragmenty prozy (np. w inscenizacjach);
• zna i uczestniczy w grach zespołowych, teatralnych i pantomimie;
• potrafi właściwie dokonać charakteryzacji danej postaci i właściwie dobrać odpowiednie rekwizyty;
• stosuje prawidłowe formy fleksyjne we wszystkich odmieniających się częściach mowy;
• prawidłowo buduje zdania i posługuje się nimi w mowie wiązanej;
• stosuje dłuższe wypowiedzi na temat pojedynczych obrazków i historyjek obrazkowych;
• wyciąga wnioski i dostrzega związki przyczynowo-skutkowe;
• umie zgodnie z kolegami podzielić role między siebie i przedstawić krótką inscenizację danego utworu;
• uważnie słucha wypowiedzi innych;
• potrafi słuchać baśni, opowiadań i legend, w tym z własnego regionu, jak inspiracji do słownego i pozasłownego wyrażania treści i przeżyć.

  

VII. Obszar edukacji matematycznej

• orientuje się w przestrzeni, umie określić położenie w niej przedmiotu;
• określa właściwy kierunek w przestrzeni, wielkość przedmiotów, ciężar, pojemność naczyń, posługuje się pojęciami określającymi czas;
• posługuje się nazwami dni tygodnia, pór roku, nazwą aktualnego miesiąca;
• zna podstawowe figury geometryczne płaskie i przestrzenne: trójkąt, prostokąt, kwadrat, koło, kula, sześcian;
• potrafi klasyfikować i porządkować i segregować przedmioty wg określonych cech;
• właściwie posługuje się słowem „nie” jako przeczeniem;
• liczy, przelicza przedmioty, porównuje liczebność zbiorów;
• posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi w zakresie 10;
• potrafi konstruować i korzystać z gier i zabaw dydaktycznych.

 

VIII. Obszar edukacji muzycznej

• rozpoznaje i nazywa dźwięki z otoczenia;
• śpiewa piosenki;
• rozpoznaje piosenki po melodii i rytmie;
• estetycznie porusza się w takt muzyki;
• prawidłowo zapamiętuje i odtwarza figury taneczne;
• rozróżnia brzmienie instrumentów muzycznych i ich budowę oraz rozróżnia rytm, tempo, wysokość dźwięków;
• swobodnie interpretuje ruchem wybrane tematy rytmiczne i muzyczne;
• potrafi śpiewać i tworzyć prosty akompaniament do piosenek, zabaw ruchowych z wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych i akustycznych;
• mie wysłuchać utwór muzyczny.

 

IX. Obszar edukacji plastyczno-konstrukcyjnej

• sprawnie wycina po linii prostej, łamanej, zaokrąglonej;
• lepi z plasteliny określone kształty: koliste, płaskie;
• prawidłowo i umiejętnie posługuje się pędzlem, nazywa barwy podstawowe, tworzy barwy pochodne, umie nazwać kolory tęczy;
• zagospodarowuję całą powierzchnię kartki;
• wypowiada się plastycznie, posługując się wielorakimi technikami stosując różne materiały;
• potrafi przedstawić sceny i sytuacje uwzględniające nastrój, inspirowane przez przeżycia, marzenia, utwory literackie, muzykę, widowiska teatralne, film.

 

X. Obszar edukacji kulturowo-estetycznej

• umiejętnie nazywa kilka zawodów z najbliższego otoczenia;
• wie, gdzie pracują rodzice;
• potrafi określić własne miejsce w rodzinie, dostrzega jej wartość i znaczenia;
• posługuje się własnym nazwiskiem i zna dokładny adres zamieszkania;
• posługuje się nazwami instytucji: np. poczta, bank, szkoła, dom kultury;
• zna kontur mapy Polski i stolicę;
• wie, że jest Polakiem, zna i szanuje symbole narodowe.